Wat voor invloed heeft pijnbestrijding tijdens de bevalling op je baby?’
De kant die je zelden hoort
Veel zwangere vrouwen vragen zich af of pijnbestrijding tijdens de bevalling kwaad kan. Je hoort van alles over ruggenprikken, lachgas, Remifentanil of een morfinepompje. Maar zelden wordt de vraag gesteld: Wat doet dit eigenlijk met mijn baby? Terwijl dát misschien wel de belangrijkste vraag is.
Wat me altijd is bijgebleven, is het verhaal van een vriendin die toen we het over haar bevalling hadden lachend zei: “Ik heb tijdens mijn bevalling gewoon lekker genetflixt. Na de ruggenprik voelde ik niks van die weeën.” Niet beseffend dat zij door dat te doen, totaal niet meer bezig was met haar baby en hun geboorteproces. Voor hem gingen de weeën wel onverminderd door, maar doordat moeder de connectie niet meer met hem had, moest hij het helemaal alleen doen.
In dit blog neem ik je mee in wat pijnstilling doet met je baby – niet om je bang te maken, maar om je goed te informeren. Want als je weet wat de gevolgen kunnen zijn, maak je keuzes vanuit kracht.
Waarom dit onderwerp zo belangrijk is
Tijdens je zwangerschap krijg je allerlei informatie, maar veel daarvan gaat over jouw beleving: hoeveel pijn kun je aan, hoe bereid je je mentaal voor, wat zijn je rechten tijdens de bevalling. Logisch – jij bent degene die bevalt. Maar er is nog iemand die alles meekrijgt: je baby.
Elke stof die jij binnenkrijgt, komt ook bij je baby terecht. En dat geldt dus óók voor pijnbestrijding.
Daarbij gaat een baby er biologisch vanuit dat hij de bevalling in samenwerking met zijn moeder doet, in volledige (emotionele) verbinding. Door pijnbestrijding valt die verbinding soms volledig weg.
Het probleem? Die informatie krijg je vaak niet of niet volledig. Terwijl het invloed kan hebben op hoe alert je baby is, hoe goed hij ademt en herstelt na de geboorte. Maar ook hoe hij zal reageren op overgangssituaties gedurende de rest van zijn leven.
Mijn visie: Pijnstilling beïnvloed je baby
Mijn visie is helder: elke vorm van pijnbestrijding beïnvloedt je baby. Of het nu een ruggenprik, morfinepomp, remifentanil of lachgas is – jouw baby merkt het.
Dat wil niet zeggen dat pijnbestrijding slecht is. Er zijn situaties waarin het echt nodig is. Maar wat ik vaak zie: vrouwen maken keuzes zónder te weten wat de gevolgen kunnen zijn. En dat is wat ik anders wil doen. Ik wil je informeren, zodat jij een keuze kunt maken die klopt voor jou én je kind.
Hoe werkt pijnstilling precies?
Als we het technisch bekijken: pijnbestrijding werkt via je zenuwstelsel of bloedbaan. Bij een ruggenprik wordt de overdracht van pijnprikkels geblokkeerd. Bij morfine of lachgas komt de stof in je bloed. En jouw bloed voedt via de placenta je baby.
Wat betekent dat?
- Je baby voelt de stoffen die jij binnenkrijgt
- Die stoffen kunnen zorgen voor sufheid, traag op gang komen, verdoofd zijn
- Sommige pijnstillers verhogen de kans op zuurstoftekort of kunstverlossingen zoals vacuümpomp of keizersnede. Dit omdat door de verdoving zijn hartritme minder snel kan herstellen tussen de weeën door en je kindje het daardoor minder goed kan gaan doen. Hierdoor word eerder overgegaan op medische interventies.
- Ook hechting en borstvoeding kunnen beïnvloed worden. Als je kindje niet alert genoeg is na zijn geboorte, is er een grotere kans dat hij meteen bij je wordt weggehaald om nagekeken te worden, terwijl je kindje het liefst bij jou op de borst wil bijkomen.
Dat wil niet zeggen dat het altijd misgaat. Maar het ís wel iets om rekening mee te houden.
Veelgestelde vragen
- Is pijnbestrijding slecht voor mijn baby? Het is vooral van belang om te weten dát pijnbestrijding wel effect heeft op je baby. Soms fysiek, letterlijk versuft en niet alert ter wereld komen, maar zeker ook mentaal. Vooral de verbinding houden met je baby, juist als jij de weeën minder of niet meer voelt, is van belang. Zorg dat de baby zich gesteund voelt en dat hij het niet alleen hoeft te doen, maar nog steeds samen met jou.
- Wat is het veiligst voor mijn baby? Natuurlijke methoden (zoals beweging, in bad gaan, gecontroleerde ademhaling) hebben geen chemisch effect op je baby.
- Waarom hoor ik dit zo weinig? Omdat veel zorgverleners vooral bezig zijn met jóuw pijn. En omdat er (terecht) veel respect is voor jouw keuzevrijheid. Ook zijn veel zorgverleners nog niet bekend met de grootse effecten/gevolgen van de zwangerschap en geboorte op de rest van je leven.
Wat kun jij nu doen?
Als je nu zwanger bent, is dit hét moment om je goed voor te bereiden. Niet om alles dicht te timmeren, maar wel om de regie te houden.
Informeer jezelf, stel vragen, en durf door te vragen over de effecten op je baby.
Zodat jij niet achteraf denkt: ‘had ik dat maar geweten, dan had ik misschien wel andere keuzes gemaakt’.